Eén op zes aanwervingen met vast contract eindigt al binnen de zes maanden

Brussel, 10 november 2023 – Eén op zes (16,8%) van de afgesloten contracten van onbepaalde duur gestart in 2022 werd binnen de zes maanden terug stopgezet. Dat brengt partner in ondernemerschap en tewerkstelling Securex aan het licht na een onderzoek bij 59.774 werknemers in België met 9.301 werknemers die in de loop van het kalenderjaar 2022 een contract onbepaalde duur hebben gekregen. Bij twee op drie (64,5%) van de stopzettingen betreft het snelle verlaters of ‘fast quitters’, werknemers die vrijwillig beslissen om op te stappen; in een op drie gevallen (35,5%) gaat het om ontslag. Snelle stopzetting van een contract (binnen de zes maanden) komt het vaakst voor bij kmo’s met minder dan tien werknemers (23,5%). Ook is het couranter bij arbeiders en hun vertrek is vaker vrijwillig. Bedienden worden dan weer vaker ontslagen. “De impact van niet-geslaagde aanwervingen is niet te onderschatten, vooral voor kleine bedrijven,” waarschuwt Frank Vander Sijpe, Director HR Trends & Insights bij Securex.

In een economisch klimaat waar bedrijven driftig op zoek zijn naar arbeidskrachten en kosten hoog oplopen, onderzocht Securex het fenomeen van snelle stopzetting van contracten. Securex analyseerde de groep van werknemers die in 2022 met een contract van onbepaalde duur aangeworven werden, maar waarvan het contract op initiatief van werknemer of werkgever al binnen de zes maanden werd beëindigd.

Van de werknemers die in 2022 een contract onbepaalde duur kregen, werd bij 16,8% het contract binnen de zes maand al stopgezet. Hierbij nam 64,5% vrijwillig ontslag (‘fast quitting’) terwijl 35,5% door de werkgever werd ontslagen. Snelle stopzettingen van nieuwe contracten hebben een grote impact op een bedrijf en op collega’s. Het aanwerven en nadien inwerken van een nieuwe collega heeft niet alleen een financieel kostenplaatje, maar vraagt ook een aanzienlijke tijdsinvestering van collega’s om de nieuwe medewerker goed op te leiden. Wanneer het contract vroegtijdig wordt beëindigd hebben deze investeringen niet gerendeerd, en komt er boven op de gemaakte kosten vaak nog een ontslagvergoeding. Bovendien dient de zoektocht naar een nieuwe medewerker opnieuw te beginnen, en ondertussen dienen collega’s het werk van de weggevallen medewerker op te vangen.

Frank Vander Sijpe, Director HR Trends & Insights bij Securex: “Een duurzame rekrutering begint bij het zorgvuldig selecteren van een kandidaat-werknemer die niet enkel beschikt over de ‘hard skills’ voor een functie, maar die vooral gemotiveerd is én ook bij de bedrijfswaarden en -cultuur past.”

Couranter bij kleine bedrijven

Snel terug uit dienst treden komt we het vaakst voor in kleine kmo’s tot 10 werknemers. In deze belangrijke categorie die 81,6% van de Belgische werkgevers uitmaakt¹, wordt bijna één op vier (23,4%) van de afgesloten contracten, beëindigd binnen de zes maand. In bedrijven met 10 tot 49 werknemers betreft dit 16,93% en bedrijven met meer dan 50 werknemers kennen een percentage snelle stopzetting van 13,98%.

“De gevolgen van een mislukte aanwerving zijn groot en overstijgen het financiële,” zegt Frank Vander Sijpe. “Die impact is het felst in kleinere kmo’s en net bij hen valt snel vertrek het meest voor. Ze hebben zelden een uitgebouwde HR-afdeling of voldoende middelen om kandidaten te screenen of testen. Soms gebeurt dit evenmin om de kandidaat tijdens het rekruteringsproces niet aan andere partijen te verliezen en in bepaalde gevallen wordt een kandidaat blind aangeworven.”

Meer fast quitting door arbeiders, meer ontslag van bedienden

Arbeiders blijken moeilijker om in dienst te houden tijdens de eerste zes maanden dan bedienden. Het percentage snelle stopzetting van een contract van onbepaalde duur onder arbeiders is 19,7%, terwijl dat bij bedienden 14,72% is. Arbeiders doen hierbij vaker aan ‘fast quitting’: 72% van arbeiders die binnen de zes maanden terug uit dienst treden doen dit uit eigen initiatief. Bij bedienden zet 57,7% die stap binnen de zes maanden. Snelle stopzetting van bediendencontracten gebeurt in 42,4% door de werkgever, tegenover 28% bij arbeiderscontracten.

Frank Vander Sijpe: “Zowel bij arbeiders als bedienden is een kwalitatieve onboarding cruciaal, en daar houdt het niet op. De daaropvolgende periode van begeleiding is van even groot belang. Belangrijk is dat de leidinggevenden daarbij beschikken over goede communicatievaardigheden en een motiverende leiderschapsstijl. Die combinatie verhoogt de kans sterk dat een nieuwe werknemer zich goed voelt, zich stap voor stap kan ontplooien en gemotiveerd blijft, wat het risico op snelle stopzetting sterk verkleint.”

_{1 RSZ Q1 2023 https://www.rsz.be/stats/arbeidsmarktanalyse-gedetailleerde-kwartaalgegevens}

Over het onderzoek

Dit onderzoek vertrok vanuit een representatieve steekproef van 10.512 werkgevers die samen 59.774 werknemers tewerkstellen in de privésector. De steekproef weerspiegelt de Belgische arbeidsmarkt voor statuut, geslacht, leeftijd, werkregime, regio en omvang van ondernemingen tot 1000 werknemers. Volgende groepen sloten we uit: interims, vakantiestudenten, zelfstandigen en (brug)gepensioneerden. Uit deze representatieve steekproef werd gekeken naar die werknemers die in de loop van het kalenderjaar 2022 een contract onbepaalde duur hebben gekregen. Voor 2022 ging dit over een groep van 9301 nieuwe contracten van onbepaalde duur. ​ Vervolgens werd gekeken wie van hen een half jaar later al dan niet nog aan de slag was bij diezelfde werkgever. Wanneer de werknemer in minder dan 184 dagen na in dienst name terug uit dienst ging, werd dit gecategoriseerd als een snelle stopzetting. Als dit vrijwillig gebeurt, is er sprake van ‘fast quitting’. ​ ​
​